Đặc điểm cây cỏ xước và công dụng chữa bệnh hiệu quả có thể bạn chưa biết sẽ là nội dung mà chuyên mục muốn đề cập trong bài viết lần này để quý bạn đọc bỏ túi thêm một vài kinh nghiệm trị bệnh an toàn tốt nhất theo dân gian truyền lại. Cây cỏ xước còn có tên khoa học là Achyranthes aspera L, đây cũng là loại cây thuộc họ rau dền – Amaranthaceae, người ta hay gọi cỏ xước bằng một cái tên khác là ngưu tất nam. Thành phần chính yếu trong cây cỏ xước là nước protide, glucide, xơ, tro,…chứa acide oleanolic. Nếu đã từng nghe qua và thậm chí là từng dùng thử để chữa bệnh cứu người nhưng chắc gì bạn đã biết hết lợi ích công dụng thật sự của thứ cỏ xước có trong tự nhiên này. Dưới đây là một ít thông tin cho bạn tham khảo về đặc điểm, hình dạng, cách trồng và lợi ích chữa trị một số bệnh cực hiệu nghiệm từ cây cỏ xước.
1. Đặc điểm chung của cây cỏ xước
- Đặc điểm thực vật, phân bố của cây cỏ Xước: Cỏ Xước thân mảnh, hơi vuông, thường chỉ cao 1m. Lá mọc đối, có cuống, phiến lá hình trứng, đầu nhọn, mép nguyên. Cụm hoa mọc thành bông ở đầu cành hoặc kẽ lá. Cỏ Xước mọc hoang khắp nơi trong cả nước.
- Cách trồng cây cỏ Xước: Cỏ xước được trồng bằng rễ củ.
- Bộ phận dùng, chế biến của cây cỏ Xước: Rễ củ của cỏ Xước, rửa sạch, để ráo nước, thái mỏng 1 – 2mm, sấy khô.
2. Công dụng chữa bệnh hiệu quả của cây cỏ xước
Theo Đông y, cỏ xước có vị chua, đắng, tính bình (có tài liệu nói tính mát), tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, làm lưu thông huyết, còn có khả năng chống viên tốt ở giai đoạn mạn và cấp tính, tác dụng bổ gan thận, mạnh gân cốt, được sử dụng để chữa viêm khớp, phụ nữ sau sinh máu hôi không sạch làm giảm cholesterol trong máu, chữa tăng huyết áp, xơ vữa động mạch,…Liều dùng trung bình mỗi ngày cho dạng thuốc sắc là 3 – 9g.
Cây cỏ xước chữa sổ mũi do viêm mũi dị ứng
Rễ cỏ xước 30g, lá diễn, đơn buốt mỗi vị 20g sắc với 400ml nước còn 100ml. Uống trong ngày, nên uống khi thuốc còn ấm. Dùng trong 5 ngày.
Hỗ trợ điều trị bệnh viêm cầu thận (phù thũng, đái són, đái vàng thẫm, vàng da)
Rễ cây cỏ xước 25g, rễ cỏ tranh, mã đề, mộc thông, huyết dụ, lá móng tay, huyền sâm, mỗi vị 10g. Sắc với 600ml nước còn 200ml, chia uống 2 lần vào buối sáng và trưa sau các bữa ăn. Mỗi liệu trình điều trị 10 ngày. Nghỉ 15 ngày lại tiếp tục sử dụng đơn thuốc này (phải theo chỉ định của thầy thuốc). Hoặc rễ cỏ xước sao vàng 30g, mã đề cả cây 20g, cúc bách nhật cả cây 25g, cỏ mực 20g, sắc ngày uống 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống liền trong 10 ngày.
Chữa trị mỡ máu cao (kể cả xơ vữa động mạch, huyết áp cao, nhức đầu chóng mặt, ù tai, mờ mắt)
Cỏ xước 16g, hạt muồng sao vàng 12g, xuyên khung 12g, hy thiêm 12g, nấm mèo 10g, đương quy 16g, cỏ mực 20g, sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, khi uống vớt bã nấm mèo ra ăn, nhai kỹ chiêu với nước thuốc. Cần uống liên tục 20 – 30 ngày.
Chữa suy thận, phù thũng, nặng chân, vàng da
Rễ cỏ xước sao 30g, mã đề cả cây 30g, cúc bách nhật cả cây 30g, cỏ mực 30g, sắc ngày uống 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống liền trong 7 – 10 ngày.
Chữa kinh nguyệt không đều, huyết hư
Rễ cỏ xước 20g, cỏ cú (tứ chế) 16g, ích mẫu 16g, nghệ xanh 16g, rễ gai (gai lá làm bánh) 30g, sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần, uống 10 ngày. Không dùng cho người có thai.
Chữa bệnh gút
Lá lốt 15g, rễ bưởi bung 15g, rễ cây vòi voi 15g, tất cả thái mỏng sao vàng, rồi sắc lấy nước đặc chia ba lần uống trong ngày. Ngày dùng 1 thang, trong 7 – 10 ngày liền (chưa có nhiều thông tin về bài thuốc này).
Viêm đa khớp dạng thấp
Rễ cỏ xước tẩm rượu sao 20g, độc hoạt 12g, tang ký sinh 16g, dây đau xương 16g, tục đoạn 12g, đương quy 12g, thục địa 12g, bạch thược 12g, đảng sâm 12g, tần giao 12g, quế chi 8g, xuyên khung 8g, cam thảo 6g, tế tân 6g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần, trong 10 ngày.
Chữa thấp khớp đang sưng
Rễ cỏ xước 16g, nhọ nồi 16g, hy thiêm thảo 16g, phục linh 20g, ngải cứu 12g, thương nhĩ tử 12g, sao vàng sắc lấy ba lần nước thuốc, sau trộn chung cô sắc đặc chia 3 lần uống. Ngày uống 1 thang trong 7 – 10 ngày liền. Hoặc cỏ xước 40g, hy thiêm 30g, thổ phục linh 20g, cỏ mực 20g, ngải cứu 12g, quả ké đầu ngựa 12g, sắc lấy nước thuốc đặc uống trong ngày.
Chữa các chứng bốc hỏa (nhức đầu, chóng mặt, đau mắt, ù tai, tăng huyết áp, rối loạn tiền đình, khó ngủ, đau nhức dây thần kinh, rút gân, co giật, táo bón)
Rễ cỏ xước 30g, hạt muồng sao 20g, sắc uống mỗi ngày 1 thang chia 3 lần; thuốc có công hiệu an thần.
Chữa trị viêm cầu thận (phù thũng, đái đỏ, đái són, viêm gan virus, đái vàng thẫm, da vàng, viêm bang quang, đái ra máu)
Rễ cỏ xước 30g, rễ cỏ tranh 15g, mã đề 15g, mộc thông 15g, huyết dụ 15g, lá móng tay 15g, huyền sâm 15g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Chữa viêm gan, viêm thận (kể cả viêm bang quang, đái vàng thẫm, đái đỏ, đái ra sỏi)
Cỏ xước 15g, cỏ tháp bút 15g, mộc thông 15g, mã đề (hay hạt lá bông) 15g, sinh địa 15g, rễ cỏ tranh 15g, sắc lấy nước uống với bột hoạt thạch 15g, chia ba lần.
Chống co giật (kể cả bại liệt, phong thấp teo cơ, xơ vữa mạch máu)
Rễ cỏ xước 40 – 60g sắc lấy nước thuốc uống nhiều lần trong ngày.
Chữa quai bị
Lấy cỏ xước giã nhỏ chế thành nước súc miệng và uống trong; còn bên ngoài lấy lượng vừa đủ giã đắp vào nơi quai bị sưng đau.
Chữa chứng sổ mũi, sốt
Cỏ xước 30g, đơn buốt 30g, sắc uống ngày 1 tháng, chia 2 – 3 lần.
Mong rằng, với những kiến thức về đặc điểm và công dụng lợi ích tuyệt vời của cây cỏ xước mà chúng tôi đã vừa chia sẻ trên đây sẽ giúp ích cho các bạn thật nhiều trong quá trình điều trị một số căn bệnh như kinh nguyệt không đều, tình trạng mỡ trong máu cao, chữa quai bị, chống co giật, chữa bệnh suy thận phù thủng,…cùng nhiều bệnh khác nữa mà khó có thể trị dứt điểm bằng phương pháp Tây y hiện đại. Cây cỏ xước hay còn gọi là ngưu tất nam, nếu biết cách sử dụng đúng, hợp lý và an toàn thì sẽ phát huy công dụng trị bệnh cực hay luôn đó.